مطالعه شاخص‌های تنوع و غنای گونه‌ای در شیوه‌های مختلف بهره‌برداری از مراتع (مطالعه موردی: مراتع پلور)

این مطالعه به‌منظور بررسی اثر شیوه¬های مختلف بهره¬برداری شامل افرازی، مشاعی و شورایی بر تنوع و غنای گونه¬ای و استفاده از دو روش متفاوت برآورد غنای گونه¬ای در مراتع ییلاقی پلور استان مازندارن انجام شد. سه سامان عرفی (بزرم موزک، چپک خاص و قاضی مزرعه) به¬گونه¬ای انتخاب ¬گردید که مناطق نمونه¬برداری در سه سامان عرفی دارای شرایط توپوگرافی مشابهی باشند. برای بررسی تنوع در هر سامان عرفی، 30 پلات کوچک یک مترمربعی در محل استقرار پلات¬های بزرگ ویتاکر، مستقر گردید و ثبت داده¬های پوشش گیاهی، نوع و تعداد گونه¬ها در داخل آن¬ها انجام ¬شد، سپس شاخص¬های تنوع شانون، سیمپسون، شاخص¬های غنای مارگالف و منهنیک و شاخص یکنواختی در هر سامان عرفی محاسبه‌شد. همچنین در هر سامان عرفی سه پلات ویتاکر اصلاح شده نیز مستقر و لیست گونه¬ها یادداشت گردید و برای تجزیه و تحلیل آنها از مدل رگرسیون¬های خطی- لگاریتمی استفاده شد. نتایج نشان داد که منطقه تحت بهره¬برداری مشاعی تنوع گونه¬ای کمتری داشته و در مقابل، مراتع دارای شیوه¬های بهره¬برداری شورایی و افرازی تنوع مشابه‌ و بیشتری دارند. در سه سامان عرفی مورد بررسی، به‌ترتیب بزرم موزک (شیوه¬ی¬ بهره¬برداری افرازی)، چپک خاص (شیوه¬ بهره‌برداری مشاعی) قاضی مزرعه (شیوه¬ی بهره¬برداری شورایی) براساس قاب ویتاکر داری غنای گونه¬ای بیشتری هستند و در سطح 5 درصد اختلافشان معنی¬دار شده است. در شیوه بهره‌برداری افرازی هم تعداد گونه¬ها بیشتر است و هم تنوع و ترکیب گونه¬ای بهتر است، لذا می¬توان گفت در منطقه مورد مطالعه شیوه افرازی مدیریت مطلوب¬تری داشته و بهتر است اجرا شود.